Autorka książki „Zdrowy maluszek” w rozmowie z Ładne Bebe tłumaczy, czy odczulanie jest zawsze dobrym pomysłem, czy warto popadać w obsesję domu bez alergenów i komu zaufać, gdy musimy zadbać o spokojny oddech małego alergika.
Wychowywać z kotami i psami czy trzymać od nich z daleka? Spacerować po lesie czy zamykać okno w strachu przed pylącymi drzewami? Chęć zadbania o zdrowie maluszka często może przyprawić o irracjonalne obawy i dylematy trudne do rozwiązania. W takiej sytuacji najlepiej poradzić się doświadczonego pediatry. Monika Działowska, lekarka znana z poradników dla rodziców oraz edukacji medycznej na kanałach społecznościowych, radzi, by środki zaradcze stosować przede wszystkim wobec dzieci ze stwierdzonymi alergiami. A w przypadku pozostałych – dbać o stymulowanie układu odpornościowego, czysty, ale nie sterylny pokoik dziecka oraz oczyszczone powietrze. Zapraszamy do lektury fragmentu kolejnej rozmowy z cyklu pod patronatem Dyson, z dr Działowską z bloga „Pediatra na zdrowie”, a tych, których interesuje całe nagranie, zapraszamy na nasz kanał YouTube.
Pani doktor, czy w przypadku niemowląt można mówić o alergiach wziewnych?
U najmłodszych dzieci występują przeważnie alergie skórne i pokarmowe. Grupą, która jest zdecydowanie bardziej narażona na alergeny wziewne i u której takie alergie częściej obserwujemy, są dzieci żłobkowe i przedszkolaki. Dzieci alergiczne częściej chorują. Infekcje natomiast „torują drogę” alergii. Niestety nastręcza to wielokrotnie trudności rodzicom – ciężko jest rozpoznać, czy katar lub kichanie u dziecka pojawiają się na skutek infekcji, czy może raczej są efektem reakcji alergicznej. Co gorsze – najczęściej okazuje się, że przyczyną jest i jedno, i drugie. Jeśli jednak dziecko jest starsze, np. w wieku szkolnym, i obserwujemy u niego nagminnie wodnisty katar bez dodatkowych objawów np. bólu ucha czy gorączki – jest spore prawdopodobieństwo, że to jednak reakcja alergiczna.
Jakie substancje unoszące się w powietrzu najczęściej wywołują alergie u dzieci?
Alergeny mogą być sezonowe lub całoroczne. Wiosną zagrażają nam pyłki traw i kwitnących drzew, takich jak leszczyna, olcha lub brzoza. Jesienią z kolei alergizować mogą zarodniki grzybów. Ale nie zapominajmy, że są alergeny, z którymi styczność mamy przez cały rok, jak roztocza kurzu domowego. Podobnie sierść zwierząt – jeśli ktoś jest uczulony, to niestety kontakt ze zwierzakiem może stanowić wyzwanie niezależnie od pory roku.
Wspomniała Pani o alergenach, które pochodzą ze świata roślin, zwierząt i grzybów. Czy zatem lepiej jest unikać kontaktu z przyrodą w przypadku małych dzieci, czy może przeciwnie – kontakt z alergenami od wczesnego wieku może jakoś na te zagrażające czynniki „uodpornić”?
Dużym plusem jest to, że mamy tzw. kalendarz pylenia, dzięki któremu wiemy, która roślina będąca częstym alergenem w jakim terminie pyli. Jeśli mamy u dziecka zdiagnozowaną alergię na konkretne pyłki drzew czy traw – możemy po prostu w okresie jej pylenia ograniczyć wychodzenie na zewnątrz. To także wskazanie dla alergologa czy innego lekarza prowadzącego, by włączyć leczenie 2 tygodnie przed pyleniem danej rośliny, na którą mały alergik jest uczulony. Gorzej, gdy alergen pochodzi od domowych zwierząt.
Jak należy postępować, jeżeli dziecko jest uczulone np. na kota?
Niestety, alergię leczymy przede wszystkim unikaniem alergenu. Lekceważenie tego faktu może spowodować, że objawy tylko się nasilą, a to może prowadzić do astmy. Leki są pomocne, ale rozsądniej jest po prostu izolować się od alergenu, czyli zrezygnować ze zwierzaka i oczyszczać powietrze.
Rodzice w takiej sytuacji często pytają o skuteczność tzw. odczulania. Czy pani zdaniem ma ono sens?
Jest to metoda popularna i dość skuteczna szczególnie w zahamowaniu postępu choroby alergicznej. Jednak wiele zależy od wieku dziecka i rodzaju alergii. O sposobie odczulania decyduje lekarz alergolog po dokładnej analizie przebiegu alergii u danego pacjenta. Odczulanie nie zwalnia z unikania narażenia na uczulający alergen.
Czy jest sens w ramach profilaktyki alergii pozbywać się z domu pościeli z pierza i zamieniać ją na hipoalergiczną? Czy unikanie potencjalnie alergizujących przedmiotów w pokoju dziecka ma sens?
Na pewno ma to sens, gdy wiemy, że dziecko ma stwierdzoną alergię na pierze. Trudno, nie wiedząc, co jest potencjalnym alergenem, usuwać dla zasady z pokoju dziecka przedmioty, które mogą być dla niego uczulające. Możemy np. częściej zamykać okno, gdy pyli brzoza, jednak dopóki nie mamy diagnozy i nie wiemy, czy faktycznie ta brzoza uczula nasze dziecko, szansa, że dookoła niego znajdzie się coś innego, co uczula, jest dość duża. Z jednej strony im mniej potencjalnych alergenów w pokoju dziecka, tym lepiej i tym mniejsza szansa, że u uczulonego dziecka zamanifestuje się jego alergia. Rzecz w tym, że tych unoszących się w powietrzu alergenów jest bardzo dużo i trudno się przed nimi chronić cały czas. Ja osobiście nie jestem zwolenniczką zbyt sterylnego chowania dzieci, ponieważ uważam, że zbyt długie izolowanie przed potencjalnie alergizującymi substancjami może sprawić, że układ odpornościowy malucha nie będzie właściwie stymulowany i że dziecko nie nabędzie naturalnej odporności. Rozsądne jest na pewno dbanie o podstawową higienę, unikanie chemii i stosowanie oczyszczacza powietrza.
Czy jest jakiś składnik powietrza, który jest niebezpieczny bez względu na skłonności alergiczne i wiek dziecka?
Taką substancją są na pewno smog i dym papierosowy, które podrażniają śluzówki i wpływają na układ oddechowy. A gdy cząsteczki zanieczyszczeń powietrza oblepią np. pyłki roślinne, dany alergen robi się jeszcze groźniejszy dla zdrowia. Smog w połączeniu z alergenami daje niekiedy bardzo nasilone objawy uczuleń.
Co można zrobić, by zminimalizować alergie wziewne u dzieci?
Po pierwsze – unikać ekspozycji na dany alergen w okresie jego występowania w powietrzu na zewnątrz, czyli unikać otwierania okien np. w okresie pylenia. Często wycierać kurze w domu – zwłaszcza na mokro. Niezwykle szkodliwe jest przebywanie dzieci w środowisku dymu papierosowego, co może sprzyjać zaostrzeniom alergii i prowadzić do astmy oskrzelowej. Oczyszczacze powietrza usuwające z powietrza alergeny i szkodliwe substancje niszczące barierę naskórkową – to kolejne dobre rozwiązanie. Warto też sięgać po metodę przepłukiwania nosa wodą morską dla dzieci po powrocie ze spaceru po to, by alergeny nie bytowały na naszych śluzówkach. Warto także unikać gromadzenia w domu pluszaków i innych zabawek tekstylnych, a zamiast nich wybierać takie, które łatwo utrzymać w czystości (np. takie, które można często uprać). Jeśli zaś chodzi o pokoik dziecięcy – odradzam dywany z długim włosiem, baldachimy, pełne falban tekstylia, które trudno uprać, a które gromadzą kurz. No i wspomniane już kilkukrotnie oczyszczanie powietrza.
Bardzo istotne, szczególnie dla dzieci uczulonych na kurz domowy, jest przebywanie poza środowiskiem domowym, na świeżym powietrzu. Uprawianie sportu jest wskazane dla wszystkich alergików, w tym również u dzieci z astmą oskrzelową.
Czy są jakieś medyczne kryteria, które pozwalają łatwiej wybrać dobry oczyszczacz dla alergika?
Każdy rodzic ma własne preferencje przy wyborze tego typu urządzeń, część osób np. chwali sobie cichą pracę czy wydajność oczyszczacza. W moim odczuciu istotny jest rodzaj zastosowanego filtra, który zagwarantuje skuteczność – w nowoczesnych oczyszczaczach jest to coraz częściej filtr HEPA. W poszukiwaniu sprawdzonych urządzeń warto kierować się certyfikatami i atestami wystawionymi przez uznane instytucje certyfikujące – np. Polskie Towarzystwo Alergologiczne.
(…)
Jeśli interesuje was szerzej temat alergii wziewnych, zapraszamy do wysłuchania całej rozmowy z lekarką Moniką Działowską z bloga „Pediatra na zdrowie” w videopodcaście Ładne Bebe na naszym kanale YouTube lub Spotify.
*
O OCZYSZCZACZU DYSON
W domach, w których przebywają małe dzieci – zarówno te w grupie obarczonej ryzykiem alergii, jak i te z już stwierdzonymi uczuleniami i alergiami wziewnymi – warto zainstalować w pokoju oczyszczacz powietrza, który wyeliminuje potencjalnie szkodliwe alergeny i oczyści powietrze z drażniących substancji. Oczyszczacz powietrza z funkcją nawilżania Dyson PH04 potrafi wykrywać i niszczyć drażniące formaldehydy i inne szkodliwe substancje, które najczęściej trują nas w domach, ponieważ znajdują się w środkach czystości, plastikach, farbach do ścian, lakierach, odświeżaczach powietrza, a niekiedy nawet w dziecięcych zabawkach. Wszystkie te substancje podrażniają układ oddechowy i śluzówki, przez co sprawiają, że reakcje alergiczne bywają nasilone.
Oczyszczacz Dyson PH04 nie tylko wychwytuje bardzo drobne zanieczyszczenia (spaliny wpadające przez otwarte okno i te pochodzące ze sprzętów domowych), ale też usuwa z powietrza roztocza, pyłki roślin, zarodniki grzybów, alergeny pochodzące z sierści zwierząt – likwiduje 99,95% zanieczyszczeń o wielkości zaledwie 0,1 µm3.
Nawilżanie to także supermoc Dyson Purifier Humidify+Cool™, która sprawia, że w domu nie potrzeba już dodatkowych gadżetów poprawiających jakość powietrza.
- Oczyszczacz jest niezwykle cichy, ma tryb nocny, w którym monitoruje i oczyszcza powietrze przy użyciu najcichszych ustawień z przyciemnionym wyświetlaczem.
- To wydajne urządzenie. Technologia Dyson Air Multiplier™ rozprowadza oczyszczone i nawilżone powietrze w całym pomieszczeniu.
- Jakość powietrza można na bieżąco sprawdzać i kontrolować za pomocą intuicyjnej aplikacji MyDyson™, która jest zsynchronizowana z urządzeniem.
- Wydajny system zarządzania wodą i 5-litrowy zbiornik zapewniają ciągłe nawilżanie – do 36 godzin, bez konieczności regularnego uzupełniania zbiornika. W razie czego funkcję nawilżania można w każdej chwili wyłączyć.
- Czyszczenie tego modelu jest bardzo łatwe – automatyczny cykl głębokiego czyszczenia usuwa kamień z całego systemu wodnego w urządzeniu.
Więcej na temat Dyson Purifier Humidify+Cool™ Formaldehyde PH04 przeczytasz tutaj. Jest to urządzenie posiadające certyfikat Instytutu Matki i Dziecka, a także rekomendację Polskiego Towarzystwa Alergologicznego.
Materiał powstał we współpracy z marką Dyson. Za udział w sesji dziękujemy Joli Lisickiej, Robinowi, małemu Guciowi i Frejce.
