Tatry. Przewodnik dla dużych i małych

Jak to się dzieje, że kozice nie odpadają od stromych skałek, po których skaczą tak zwinnie i lekko? To sprawa m.in. ruchomych raciczek. Wydawnictwo Literackie przygotowało pierwszy taki przewodnik po Tatrach – naszpikowany ciekawostkami, anegdotami i konkretną wiedzą.

Jeśli podchodzicie ostrożnie do lektur polecanych jako „od lat 4 do 99”, to tutaj możecie odetchnąć. To naprawdę jest książka dla dużych i małych. Czyta się ją z ciekawością, niezależnie od metryki. Jedziecie w góry? Zacznijcie ją sobie czytać przed wakacjami i weźcie ją ze sobą jako wieczorną lekturę. Nie jedziecie w góry, a tak w ogóle to wolicie morze? No to tym bardziej polecam Wam Tatry. Przewodnik dla dużych i małych, bo to podróż w okładkach i mała przygoda na papierze. Jest w Polsce kilka książek o Tatrach dedykowanych rodzinom z dziećmi. Opisy przyjaznych szlaków, infrastruktury, zbiory ciekawych informacji i zabawy kreatywne znajdziecie w Podróżowniku Kobusów, przewodniku Tatry z dzieckiem Szymczaków, czy w mojej ulubionej W góry! Karskiego.

TATRY NA DWA GŁOSY

Dla Przewodnika wybrano bardzo ciekawą formułę. To dwugłos pisarki Barbary Gawryluk i wieloletniego dyrektora TPN Pawła Skawińskiego. Efekt jest dynamiczny, słychać te dwa różne temperamenty. Barbara Gawryluk opowiada – o przyrodzie, o wypasie owiec, o oscypkach, o świstakach… Wiedzą sypie jak z rękawa, ciekawie, przystępnie. Wybrała masę ciekawych informacji, które i dla dorosłych są bardzo wciągające. Jej ton jest trochę belfrowski, co mnie osobiście irytuje, ale pięknie przytoczone legendy i ciepło, z jakim opowiada o przyrodzie, to kompensują. Drugi głos to głos praktyka. Paweł Skawiński opowiada jak smakosz Tatr. Kiedy uprzedza przed burzą czy mgłą w górach, to mówi o tym, jak sam znalazł się w takiej sytuacji. To imponuje, zwłaszcza dzieciom, kiedy ktoś dojrzały i mądry potrafi przekazywać swoją wiedzę z pokorą, bez przechwałek, a z szacunkiem do tego, co dla niego ważne – natury i gór.

NASIĄKNĄĆ TATRAMI

W Przewodniku nie znajdziecie tras ani poleconych noclegów (poza kultową szarlotką na Hali Ornak i wskazówkami zakopiańskimi). To górskie vademecum, które – obok zapierających dech w piersiach spacerów – pomoże zaszczepić w dziecku turystyczny, a być może nawet taterniczy dryg. Czyta się go lekko, łatwo, a jego wielką zaletą jest pewna kultura, którą się przy lekturze oddycha. To kultura dobrej turystyki – tej, która sięga czasów przedwojennych. Nie chodzi tylko o to, żeby nie śmiecić i zachowywać się bezpiecznie. To kultura patrzenia na świat z uznaniem, wdzięcznością za jego piękno i z wiedzą, że góry to żywioł. Fajnie jest się nim cieszyć i nie należy z nim igrać.

GÓRALSKO MOWA JEST PIKNO

Tatry warto sobie podczytywać kawałeczkami. Spodobają się górskim debiutantom, a więc tym, którzy są w stanie iść na pierwsze spacery Drogą pod Reglami (mniej więcej 3+), ale przede wszystkim dzieciom trochę starszym i szkolniakom. Ja także miałam sporą przyjemność w czytaniu i wiem, że przy kolejnej wycieczce, dzięki Przewodnikowi, zobaczę więcej, inaczej. Taka lektura otwiera oczy. Nie dam się już nabrać na wiosennego oscypka (prawdziwe są robione tylko latem), z większą przyjemnością przyjrzę się Zakopanemu i jego mieszkańcom.

Przyjazność formy tej książki to też wielka zasługa ilustracji. Adamowi Pękalskiemu udało się wiele rzeczy przekazać bez gadania – to, jak roślinność w Tatrach układa się piętrowo, to, gdzie wypatrywać danych zwierząt czy roślin. Przy rysowaniu o Tatrach jest zawsze ryzyko popadnięcia w cepeliadę, i tego właściwie udało się uniknąć. Żal mi trochę, że dość mało jest w książce o sztuce i architekturze, ale to może uda się się nadrobić w kolejnym tomie, jeśli Wydawnictwo Literackie taki planuje. Możemy też sami, stojąc w korku na Zakopiance, pokazać dzieciom kilka reprodukcji, np. Stryjeńskiej.